Silva rerum

Jakiś czas temu skoń­czy­łem czy­tać „Księ­gi Jaku­bo­we” Olgi Tokar­czuk. 900 stron – jest co czytać.

A trze­ba tak­że przy­znać, że autor­ka snu­jąc fabu­łę nie zmie­rza wca­le pro­sto do celu i, o czym jest książ­ka, w grun­cie rze­czy dowia­du­je­my się po dłuż­szej chwi­li 🙂 Opo­wieść gene­ral­nie jest o Jaku­bie Fran­ku i fran­ki­stach. Szcze­gó­ło­we infor­ma­cje na jego temat są m. in. w Pol­skim Słow­ni­ku Judaistycznym.

A kim był Jakub Frank? Nie tak łatwo na to pyta­nie odpo­wie­dzieć, ale moż­na rzecz, że był skrzy­żo­wa­niem pro­ro­ka i ducho­we­go przy­wód­cy, pew­ne­go odła­mu judaizmu.

Nigdy wcze­śniej żad­nej książ­ki Olgi Tokar­czuk nie czy­ta­łem, ale po prze­czy­ta­niu tej powie­ści, mam chęć na następ­ne. Książ­ka do lek­kich nie nale­ży (dosłow­nie i w prze­no­śni); pisa­na jest w cza­sie teraź­niej­szym, co jest tro­chę roz­pra­sza­ją­ce. Pomi­mo tego autor­ka dosko­na­le kreu­je realia XVIII-wiecz­nej pol­skiej pro­win­cji. W dodat­ku nie tyl­ko pol­skiej, ale też i innych państw, któ­rych daw­no na mapie już nie ma. Jak wska­za­no na okład­ce, jest to podróż przez kul­tu­ry, reli­gie, języ­ki i licz­ne gra­ni­ce. Od Azji Mniej­szej, przez Gre­cję, Bał­ka­ny, do Pol­ski – i jesz­cze dalej. Nie da się tego w kil­ku zda­niach ogar­nąć, trze­ba po pro­stu przeczytać!

Poza tym, na koń­cu książ­ki dosyć cie­ka­wie poka­za­na jest łącz­ność tej sta­rej sek­ty żydow­skiej z cza­sa­mi współczesnymi. 

Ostat­nio czy­ta­łem same ambit­ne książ­ki i teraz nie wiem, czy zabrać się za coś lżej­sze­go, czy może kuć żela­zo póki gorące 🙂

Dzi­siaj skoń­czy­łem czy­tać „Opo­wieść o Dar­wi­nie” Irvin­ga Sto­ne­’a, czy­li fabu­la­ry­zo­wa­ną bio­gra­fię Karo­la Dar­wi­na. Nazwi­sko tego auto­ra daje rękoj­mię, że książ­ka z pew­no­ścią będzie dobra i nie zawio­dłem się (jesz­cze zanim zaczą­łem liceum, czy­ta­łem „Pasję życia”). Autor szcze­gó­ło­wo opi­su­je jego życie, ewo­lu­cję poglą­dów, źró­dła zain­te­re­so­wań itd. Zasta­na­wiam się, na ile jest to zmy­ślo­ne, a na ile popar­te źró­dła­mi. W każ­dym razie, jest to z pew­no­ścią wia­ry­god­ne źró­dło wie­dzy o epo­ce; jeśli coś z opi­sa­nych wyda­rzeń nie mia­ło miej­sca, z pew­no­ścią mogło było się wydarzyć.

Ostat­nio byłem tak­że w kinie na „Ziar­nie praw­dy”. Czy­li San­do­mierz bez ojca Mateusza 😀

PS. Teraz cze­ka na mnie sma­ko­wi­ty kąsek, czy­li „Księ­gi Jaku­bo­we”, ale podró­żo­wa­nie z takim cię­ża­rem jest tro­chę kłopotliwe.

Ostat­ni­mi cza­sy prze­czy­ta­łem kil­ka ksią­żek (no, bo w koń­cu cią­gle coś czy­tam, ale cza­sa­mi idzie mi powo­li) i chciał­bym coś wię­cej napi­sać o jed­nej z nich. Mam na myśli „Wszyst­ko, co lśni” autor­stwa Ele­anor Cat­ton (ang. The Lumi­na­ries). Do jej prze­czy­ta­nia zain­spi­ro­wa­ła mnie Trój­ko­wa audy­cja, któ­rą moż­na też odsłu­chać w inter­ne­cie.

Autor­ka miesz­ka w Nowej Zelan­dii i pisze o Nowej Zelan­dii, któ­ra dla nas jest bar­dzo odle­gła w prze­no­śni i dosłow­nie. Coś tam koja­rzy­my na temat Austra­lii, infor­ma­cje na jej temat pró­bu­je­my roz­cią­gać na Nową Zelan­dię, jed­nak w wie­lu kwe­stiach ten kraj może nas jesz­cze zasko­czyć (mnie zasko­czył fakt, że w NZ nie wystę­po­wa­ły natu­ral­nie żyją­ce ssa­ki). War­to dodać, że powieść zosta­ła nagro­dzo­na jakąś, ponoć pre­sti­żo­wą, nagro­dą literacką.

Powieść prze­no­si nas do XIX wie­ku i cza­su nowo­ze­landz­kiej gorącz­ki zło­ta. Jed­nym z głów­nych boha­te­rów jest Wal­ter Moody, któ­ry z Wiel­kiej Bry­ta­nii przy­był do Nowej Zelan­dii, aby się tro­chę wzbo­ga­cić. Wcho­dzi do hote­lu „Koro­na”, w któ­rym przy­pad­ko­wo natra­fia na gru­pę, z pozo­ru, przy­pad­ko­wych osób. Z jed­ną z nich zaczy­na roz­ma­wiać i zosta­je wcią­gnię­ty w pew­ną dosyć zawi­łą intry­gę. Oka­za­ło się bowiem, że pew­nej nocy zda­rzy­ło się kil­ka – trud­nych do wyja­śnie­nia – sytu­acji, któ­re, jak się oka­zu­je, w pewien spo­sób wszyst­kie ze sobą łączą.

O tym opo­wia­da pierw­sze 400 stron, a przez następ­ne 400 stron nastę­pu­je roz­wi­kła­nie intry­gi. Ele­anor Cat­ton zachę­ca do tego, aby odpo­wie­dzi szu­kać w astro­lo­gii, ale jest to jed­nak dosyć trud­ne. Dla­te­go war­to posłu­chać audy­cji, do któ­rej link jest powy­żej; ona nie­co rozjaśnia.

Książ­kę war­to prze­czy­tać nie tyl­ko ze wzglę­du na jej dosko­na­łą atmos­fe­rę, roz­le­głą wie­dzę autor­ki doty­czą­cą realiów tam­tych cza­sów, ale tak­że na fan­ta­stycz­ny język, któ­rym jest napi­sa­na (i genial­ne tłu­ma­cze­nie, peł­ne trud­nych słów 🙂 ). Jest peł­na nie­po­ko­ju, ale jej zakoń­cze­nie powo­du­je lek­ki nie­do­syt; mia­łem tro­chę wra­że­nie, że jed­nak bra­ku­je tam pew­ne­go roz­wią­za­nia akcji. No ale tak to już jest w lite­ra­tu­rze postmodernistycznej…

Jest to książ­ka odro­bin­kę ambit­niej­sza, ma bli­sko 1000 stron, ale czy­ta się dosyć gładko.